
Fromage ไม่ใช่คำซับซ้อนอะไรก็แปลว่า ชีสหรือเนยแข็ง ตรงตัวในภาษาฝรั่งเศส (เอาจริงตอนแรกนึกว่าเกมแฟนตาซีมียิงเวทย์เพราะเห็นคำว่า mage...)
เกมใช้ระบบ worker placement ที่เราจะมีคนงาน 3 ตัวเป็นพนักงานที่ผลิตชีสได้ต่างกัน 3 ชนิด แต่กิมมิคที่สำคัญมี 2 อย่าง อย่างแรกคือกระดานจะแบ่งออกเป็น 4 ส่วนมาประกบกัน ในแต่ละรอบผู้เล่นจะทำแอคชั่นได้แค่บอร์ดที่อยู่ตรงหน้าตัวเองเท่านั้น พอจบรอบเราจะต้องหมุน (ใช้มือหมุนเอา หรือจะลุกย้ายที่เองก็ตามสบายนะ) ไปเล่นบอร์ดอันถัดไปวนไปเรื่อยๆ เรียกว่าถ้าอยากจะเล่นแอคชั่นบนบอร์ดเดิมก็ต้องรออีก 3 รอบ
อย่างที่สองคือระบบ 'เวลา' ที่ในการนำเสนอโคตรเท่ คือเวลาเราวางคนงานของเราลงไปในเกมมันจะกำหนดมาแล้วว่าช่องไหนต้องใช้คนงานที่สามารถผลิตชีสชนิดอะไร แต่มันจะมีทิศทางในการหันหน้าคนงานไม่เหมือนกัน ในเกมจะเทียบว่าคือการ 'บ่ม' ชีส ถ้าเราวางคนงานไว้ช่องที่ต้องบ่ม 3 เดือน ก็แปลว่าพอเราส่งคนงานนี้ไปทำงานเราก็ต้องรออีก 3 รอบมันถึงจะวนกลับมา ทีนี้เกมนำเสนอโดยการเวลาเราหมุนกระดานแล้วให้เช็คว่าคนงานมันหันหน้ามามองเราหรือยังถ้าใช่ก็ให้หยิบคนงานมาวนใช้ต่อ

แต่ละบอร์ดไม่มีอะไรซับซ้อนเรียกว่าเป็น mini area/majority control ในบอร์ดของตัวเองละกันแต่ละบอร์ดต่างกันนิดหน่อย แต่จุดที่ทำให้เกมสนุกก็คือด้วยความที่สีมันถูกกำหนดมาแล้วเราก็ต้องบริหารเวลาเอาเองว่าตอนจังหวะที่บอร์ดนี้มันหมุนกลับมาหาเราเราจะยังมีคนงานผลิตชีสสีนั้นๆอยู่ในมือไหม แบบหลายครั้งอยากได้ตำแหน่งนี้ แต่พอวนมาอ้าวคนงานยังไม่กลับบ้านก็เศร้านิดหน่อย
จุดที่ไม่ชอบนี้นึกไม่ออกเท่าไร เพราะเกมมัน weight ประมาณเนี่ย ก็คิดว่า decision space / complexity มันก็เหมาะกับตัวเกมอยู่ พวกตึกที่ให้มาดราฟหยิบก็ดูสมเหตุสมผลดี
เกมมีข้อสังเกตนิดหน่อยตรงเหมาะที่ 4 คนเพราะมันลงครบช่องพอดี กับข้อดีที่ผู้เล่นทุกคนได้เล่นแอคชั่นพร้อมกันทำให้เกมดำเนินได้อย่างรวดเร็วก็จริง (เล่นไม่ถึง 1 ชั่วโมง) แต่บางทีมันจะมีคนลีลายึกยักแอบดูคนก่อนหน้าว่าทำช่องอะไรก่อนจะเปลี่ยนแอคชั่นตัวเองตามเพราะรู้ว่าช่องที่เล็งไว้ไม่มาละไรงี้

ในเชิง production กับการขายผมคิดว่าเกมนี้คือเจ๋งมากๆเลยนะ ราคาไม่เท่าไร แต่มีวิธีทำและนำเสนอของดูแพงได้ดี ฟีลหยิบวัวแพะไปรีดนม ต่อบ้านสร้างตึก เอาผลไม้ไปทำแยมหรือผสมชีสมันฟีลลิ่งดีมากๆ อาร์ทแบบเบาสบายตาเล่นแล้วสบายใจตรงกับธีม คือเป็นอะไรที่บ่งบอกว่าพวกเกมยูโรบ้านๆทำอาร์ทเฉิ่มๆอ่ะเลิกเถอะ ในยุคที่เราพากันบ่นว่าระบบเกมมันไม่มีอะไรใหม่ เกมนี้ถือว่าแหวกในการนำเสนอในแง่ดีมากๆทั้งวิธีเล่นและอุปกรณ์

🐸 ME - กบโอเค ในแง่ presentation แล้วคิดว่ามันเจ๋งดี เป็นเกมยูโรกลางเบาที่ไม่ต้องคิดมากแต่ก็มีจังหวะไม่เป็นดั่งใจจากทั้งเราลืมคิดไปเองแล้วก็เพื่อนมาขวาง แต่กระนั้นเอาเข้าจริงก็ไม่ใช่เกมที่จะต้องมาคิดล่วงหน้าเยอะขนาดนั้นเพราะกว่าจะวนกลับมาหาเราก็ผ่านไปล่ะ 3 มือช่องที่อยากได้หายไปหมดแล้ว ไม่ใช่เกมแนวแก้ลำดักทาง เน้นดูว่าสีไหนว่างแล้วเราพอจะลงได้ไหม มีจังหวะตัดสินใจเล็กๆว่าจะรีบลงหรือจะรอหรือจะไปปั่นเอาทรัพยากรก่อนดี
ถ้าเป็นเกมอื่นที่ weight ประมาณนี้อาจจะ rotate ออกแต่เกมนี้มันค่อนข้าง unique ดีเลยอาจจะขอคิดก่อน เก็บไว้เป็นเกมกึ่งรับแขกหรือตอนอยากเล่นอะไรง่ายๆที่ยังมีความเป็น 'บอร์ด' โดยที่มันไม่ไร้สติเกินไป
🔴 expert | 🟠 regular | : เกมระดับกลางเบา น่าจะแถวๆ Viticulture ที่ถึงเล่นมาเยอะก็คงว้าวกับการนำเสนอในระบบหมุนบอร์ดกับรอเวลาคนงานกลับมา เหมาะเอาไว้เป็นเกม warm up / cooldown เล่นไปซักพักก็จะพอเห็นล่ะว่ากลยุทธ์มันไม่มีอะไรมากก็หยิบๆวางๆเอาตามหน้างานนั้นแหละ แต่ตอนเพื่อนลงขวางก็จิ๊ปากอยู่
🟢casual/family | 🧸newbie : ในระดับมือใหม่วิธีการเล่นไม่ได้ยุ่งยาก อุปกรณ์สวยสบายตาไปสนุกกับการดูจังหวะว่าคนงานจะวนกลับมาจากทำงานเมื่อไรก็มีขมวดคิ้วเล็กๆ จุดที่ยุ่งยากคงเป็นการทำความเข้าใจเรื่อง 'ชนิดของชีส' และ 'สี' ที่บอกว่าต้องรออีกอีกรอบมากกว่า
🐸 ME - ความเห็นส่วนตัวสำหรับตัวเองเพื่อตัวเอง
🔴 expert - ผ่านเกมมาเยอะ อ่านเกมใหม่ตลอด
🟠 regular - เล่นบ่อยเล่นประจำออกตระเวนเล่น
🟢casual/family - เล่นที่ร้านเล่นหรือกับครอบครัว
🧸newbie - มือใหม่พึ่งเข้าวงการผ่านเกมตามร้านมานิดหน่อย