โพสนี้จะพูดถึง KSE (Kickstarter Exclusive) ที่จะพูดรวมๆไปถีงของ platform ระดมทุนอื่นด้วย ความหมายโดยรวมคือของพิเศษเฉพาะกาลสำหรับผู้เข้าร่วมระดมทุน
อนึ่งโพสนี้จะพูดทั่วไปและแสดงความเห็นส่วนตัว ไม่เหมาะกับผู้ที่ต้องการแสดงความเห็นแบบที่ไม่ได้ตระหนักว่าความเห็นสามารถมีได้หลากหลาย
ถ้าคุณไม่รู้จัก Kickstarter หรือการระดมทุนบอร์ดเกมเลย คำแนะนำแรกคือใครก็ตามที่แนะนำให้คุณเข้าซื้อเกมระดมทุนก็อย่าไปฟัง เพราะมันเป็นพื้นที่สำหรับคนพร้อมจะเสียเงินกับรอของที่ไม่รู้จะดีไหม (หรือจะโดนเชิดเงินหรือปล่าว) ไปอีกอีก 1-3 ปี (ถ้าโชคดี)
ส่วนไอเดียก็คือพอมีการระดมทุนเสนอโครงการผลิตเกมก็จะมีคนไปร่วมลงชื่อจ่ายเงินกัน ทีนี้เพื่อเป็นการกระตุ้นให้คนมากดปุ่มซื้อนอกจากราคาที่มักจะสัญญาว่าถูกกว่าแล้วอีกอย่างก็คือสินค้า 'พิเศษ' สำหรับผู้คนที่มาช่วยสนับสนุนโปรเจคนี้ (เรียกว่า backer) ก็คือที่มาของคำว่า Exclusive นั้นเอง
ใดๆแล้วโปรเจคระดมทุนไม่ใช่ของประเภทจ่ายเงินแล้วนอนรอของมาส่ง การติดตามข่าวสารหรือสอบถามก็เป็นเรื่องสำคัญมากของฝั่งผู้ระดมทุน
ซึ่งคำว่า Exclusive เนี่ยจะเป็นโฟกัสของข้อเขียนนี้ ต่อจากนี้จะเรียก KSE เพื่อความง่าย
แต่ขอข้ามไปเคส KSE ที่ผมจำได้แม่นทั้งเจ้าที่ดีและไม่ดีก่อน
เคสที่ผมชอบที่สุดคือ Mysthea ของ Tabula Games ซึ่งของที่ exclusive ที่เค้าเสนอมานั้นเรียบง่ายมากคือการพิมพ์ชื่อ backer ไว้บนฝากล่องสำหรับรอบพิมพ์ KS เท่านั้น ตัวรีเทลที่ออกมาหลังจะไม่มีอะไรแบบนี้ (เดี๋ยวเรามาคุยคำว่า -retail- อีกที) กับถ้าเรามีชื่อกดกับเค้าแล้วครั้งหนึ่งเกมต่อๆไปก็จะมีส่วนลดหรือของแถมเพิ่มให้ (ซี่งไม่ใช่ Exclusive)
ผมชอบเพราะรู้สึกว่ามันสมดุลย์ดี คือบางทีเราก็พอใจเรื่องราคาเรื่องไอเดียก็กดอยู่แล้วของแถมบางทีก็เอามาไม่ได้ใช้ ไอ้ชื่อที่ดูง่อยๆเนี่ยทุกครั้งที่หยิบมากางแล้วชี้ให้เพื่อนดูมันก็เท่ดีนะ
เคสที่แบบเชี้ยไรเนี่ยคือ Barrage ของ Cranio Creation ผมเป็น backer รุ่นแรกนอกจากของคุณภาพงั้นๆและล้อหมุนคุณภาพส้นติง และการตอบคำถามโง่ๆของ CEO ที่ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับเรื่องนี้แล้ว สิ่งที่หงุดหงิดที่สุดคือ แผ่นที่แบบ 3 มิติไล่ระดับที่สัญญาว่าเป็น Kickstarter Exclusive แต่ก็คงเดากันได้ว่าสุดท้ายมันก็ไม่ได้ Exclusive เพราะมันก็ยังทำวนมาขายในทุก Kickstarer ของบริษัท แถมพอได้ของมาแล้วก็คือไม่ได้สวยในแบบอยากหยิบมาอวดเพื่อนว่านี้ไงเมิงงงกรูระดับ Exclusive...... ของแถมเพิ่มก็โปสการ์ดง่อยๆเอามาทำไมว่ะเนี่ย -_-
ในแง่นี้ก็อาจจะไม่ผิดก็ได้เพราะมันขายแค่ใน Kickstarter event จริงๆนินา.....
โอเคมาคุยเรื่อง “Kickstarter Exclusive” กันดีกว่า
คือโดยทั่วไปแล้วมันจะมีความหมายประมาณนี้ แต่ละเจ้าใช้ไม่เหมือนกันนะ อันนี้ต้องถามดีๆ
-A- คือจะไม่มีขายใน retail 'version' ตรง version นี้สำคัญนะเพราะโดยปกติเกมที่พิมพ์หลักหลายพันกล่องในช่วงระดมทุนมันจะมีมากกว่าจำนวน backer อยู่แล้วแปลว่าร้านค้าหรือใครก็ตามที่ซื้อใน 'รอบพิมพ์' ของ KS ก็ได้ของเหมือนกัน นอกจากว่าจะมีการทำ retail version ที่จะทำมาพร้อมกันหรือพิมพ์เพิ่มที่หลังถึงจะไม่มีสิ่งนี้ บางเกมที่ทำ retail พร้อมกันก็มักจะเรียกกล่อง ks ว่า deluxe แทน
-B- เฉพาะสำหรับ 'backer เท่านั้น' ตรงนี้อาจจะแยกมาจากข้างบนอีกที แต่หลักๆคือคุณต้องมีชื่อว่าเป็นผู้ร่วมสนับสนุนในโครงการเท่านั้น (จะได้รู้สึก Exclusive แล้วก็เป็นการแทนคำขอบคุณ) ตรงนี้มีประเด็นรองหลายอัน เช่นเรื่องการมีชื่อ backer อาจจะมาได้มากกว่า 1 ที่ หรือการที่ของพวกนี้ถ้าหาไม่ได้อีกแล้วคนมาที่หลังจะอดเลยไหม ถ้า reprint คนที่ถือคำว่า Exclusive จะรู้สึกว่าถูกหักหลังหรือปล่าว บลาๆ
-C- ตัวเสริมหรืออุปกรณ์พิเศษเปิดให้ซื้อเฉพาะช่วงนี้เท่านั้น แต่ส่วนมากมาทรงนี้คือตอนอื่นก็ขาย แค่มักจะสะดวกในเรื่องค่าส่ง
แต่ความจริงของโลกอย่างที่บอกคือ ผู้ผลิตมันต้องทำมาเกินอยู่แล้ว (ตามหลัก economic of scale ทำเยอะต้นทุนถูกกว่า) มันก็จะมีเรื่องแบบ
ขายของส่วนที่ทำมาเกินตามช่องทางตัวเอง
ทำรวมฮิตตัวเสริม, promo, kse มาขายทีหลัง
ซึ่งมันก็มีเคสแบบที่เจ้าของมั่นใจมากๆนะแบบ CMON เมื่อก่อนที่ถ้าไม่กด KS จะไม่ได้ของบางอย่าง โปรเจคหลังๆคนก็กลัวไม่ได้ของก็แห่กันไปกด แต่ cycle แบบนี้มันก็อยู่ได้ไม่นานเพราะคนเริ่มล้าสุดท้ายก็ต้องเอาของที่กั๊กๆไว้มาขายอยู่ดี เพราะกล่องรีเทลคนก็ไม่อยากได้กันแล้ว ในแง่นี้จะเรียกว่าซื้อความ Exclusive ชั่วคราวก็ได้
ส่วนตัวผมก็เลยชอบ solution พิมพ์ชื่อบนฝากล่องของ Mysthea นะของ่ายๆแค่นี้แหละ จริงๆของ Brass เองก็ชอบ ที่ตัว deluxe จะมีขอบไทล์สีดำ ส่วนพวก run no. นี้งี่เง่าสุด.
CMON (Cool Mini or Not)
“Kickstarter Exclusives will not go to retail. They may be available at conventions or through special promotions, but never through normal distribution.”
Awaken Realms (e.g., Nemesis, Tainted Grail)
“KS Exclusive content will never be available through retail distribution. We may offer leftovers in our own webstore, but quantities are limited.”
Mythic Games (e.g., Joan of Arc, Solomon Kane)
“Kickstarter Exclusive items will not be available in retail stores. We reserve the right to make them available at conventions or on our own website in very limited quantities.”
